RYS HISTORYCZNY
13 maja 2024 r. świat zaszokowały zamieszki które wybuchły w Nowej Kaledonii – jednego z francuskich terytoriów zamorskich na terenie Oceanii. Dziennikarze i politolodzy na gwałt zaczęli szperać w historii tego wyspiarskiego kraju na Oceanie Spokojnym. Nowa Kaledonia została zasiedlone około 1500 lat p.n.e. Około XI wieku przybyli tu Polinezyjczycy i wymieszali się z rdzenną ludnością. Nowa Kaledonia została odkryta przez Europejczyków w 1774 r. Odkrył ją James Cook. Nazwę swą wywodzi od łac. nazwy Szkocji – Caledonia – zgodnie z powszechną niegdyś praktyką nazywania nowo odkrytych terytoriów W 1853 r. została podbita przez Cesarstwo Francji. W latach 1864–1894 istniała tu kolonia karna, gdzie deportowano wielu skazanych członków Komuny Paryskiej. Dekretem z 1887 r. ograniczono swobody miejscowej ludności, zmuszając ją do świadczenia pracy dla Republiki Francuskiej i narzucając wybieranych przez francuski rząd wodzów plemiennych. Doprowadziło to do szeregu powstań, z których największe odbyło się pod przywództwem plemiennego wodza Ataji w 1878 r., kończąc się śmiercią ok. 200 Europejczyków i co najmniej 800 Kanaków. W okresie kolonialnym populacja Kanaków spadła z 40–80 tysięcy w 1774 r. do 27 tysięcy osób w 1921 r. W czasie II wojny światowej Nowa Kaledonia znajdowała się początkowo pod władzą francuskiego rządu Vichy, jednak francuskojęzyczni Polinezyjczycy zaczęli stopniowo sprzyjać Wolnym Francuzom generała Charlesa de Gaulle’a. Jednakże na redzie portu Numea – stolicy Nowej Kaledonii stał francuski okrętu z załogą wierną marszałkowi Philippe Pétainowi, co wystraszyło potencjalnych buntowników. Dopiero przybycie we wrześniu 1940 r. australijskiego ciężkiego krążownika HMAS „Adelaide” do portu w Numei, spowodowało, że francuski okręt opuścił wyspę, co umożliwiło przejęcie władzy gubernatorowi oficjalnie sprzyjającemu Charlesowi de Gaulle’owi. Francuzi nowokaledońscy nie ufali jednak Australijczykom, obawiając się australijskiej aneksji. W marcu 1942 r., do Nowej Kaledonii przybył jednak amerykański zespół okrętów Task Force 6814, który został ciepło przyjęty przez miejscową ludność, widząc w żołnierzach amerykańskich gwaranta niezależności zarówno wobec imperium japońskiego, jak i wobec Australii. Na mocy porozumienia między rządem Wolnych Francuzów i Stanami Zjednoczonymi, amerykańska marynarka wojenna uzyskała prawo używania terytorium Nowej Kaledonii i Nowych Hebrydów w ramach toczącej się wojny z Japonią. Od lata 1942 r. swoją siedzibę w Numei miał dowodzący amerykańskimi siłami walczącymi na Guadalcanalu, a na Wyspach Salomona admirał Robert Ghormley. Skrycie sprzyjający rządowi Vichy francuski gubernator Nowej Kaledonii nie był jednak chętny obecności amerykańskiej na wyspie i admirał Ghormley nie miał nawet swojej siedziby, lecz zmuszony był rezydować na zakotwiczonym w porcie statku. W październiku 1942 r. nowy amerykański dowódca na południowym Pacyfiku, admirał William Halsey zajął siłą rezydencję francuskiego gubernatora. Pod wpływem wojsk amerykańskich Kanakowie domagali się większych swobód, co poskutkowało uznaniem Nowej Kaledonii za terytorium zamorskie Francji w 1946 r. Przepisy z lat 1944–1947 ustanowiły wspólne prawo karne dla Europejczyków i autochtonów, a w 1957 r. przyznano Kanakom pełne prawo wyborcze. Jednak w celu ograniczenia wpływu ludności Kanaków doprowadzono w latach 1969–1976 do masowej imigracji Azjatów, Polinezyjczyków i mieszkańców Wallis i Futuny, dzięki czemu liczba imigrantów przekroczyła liczbę autochtonów o 20 %. W 1984 r. Socjalistyczny Front Wyzwolenia Narodowego Kanaków (SFWN) zbojkotował wybory samorządowe, w efekcie czego francuski rząd wprowadził stan wyjątkowy i godzinę policyjną w 1985 r.. W 1987 r. Kanakowie zbojkotowali referendum niepodległościowe przeczuwając, że jest to tylko wybieg taktyczny Francji. W 1998 r. rząd francuski przyznał Nowej Kaledonii status terytorium zamorskiego. W referendum 4 października 2020 r. przeciwko niepodległości zagłosowało 53,26 % mieszkańców Nowej Kaledonii, co wywołało wściekłość zwolenników samostanowienia. Kolejne referendum, zorganizowane 12 grudnia 2021 r. zostało zbojkotowane przez głównie Kanaków zamieszkujących Wyspy Lojalności oraz Prowincję Północną. Najliczniejszą grupę etniczną Nowej Kaledonii stanowi rdzenna, melanezyjska ludność, czyli Kanakowie. Francuzi są na tym obszarze mniejszością.
Zamieszki i słowa księcia Charlesa Emmanuela de Bourbon-Parma
Mimo to w 2024 r. francuski rząd przyznał Francuzom prawa wyborcze pod warunkiem, że zamieszkują Nową Kaledonię od co najmniej 10 lat. Ta decyzja wywołała krwawe zamieszki na wyspach. Kanakowie splądrowali sklepy oraz podpalili samochody i budynki użyteczności publicznej. Zginęły 4 osoby – trzech Kanaków oraz jeden policjant. Prezydent Francji, Emmanuel Macron do nowej Kaledonii wysłał ponad tysiąc francuskich policjantów. Na temat wydarzeń na Nowej Kaledonii wypowiedziało się wielu francuskich polityków, działaczy społecznych, dziennikarzy i politologów. Najbardziej charakterystyczny jest głos mojego znajomego, skądinąd znanego obrońcy praw pracowniczych we Francji, księcia Charlesa Emmanuela de Bourbon-Parma, którego lubię i cenię, ale jestem zaszokowany jego postawą. Te słowa uwidaczniają bowiem mentalność ogromnej większości francuskich elit. Książę Charles Emmanuel de Bourbon-Parma napisał na swoim blogu:
Destabilizacja Nowej Kaledonii okazuje się być odpowiedzią na ofensywę prezydenta Francji, Emmanuela Macrona, który grozi wysłaniem wojsk na Ukrainę. Poparcie dla buntowników z Nowej Kaledonii rozpoczęło się w Azerbejdżanie. Agenci azerskiego wywiadu wojskowego w mediach społecznościowych (zwłaszcza na Tik Toku) manipulują buntownikami i dezinformują opinię publiczną. Azerowie maja przy tym poparcie rządu o służb specjalnych Chińskiej Republiki Ludowej, które od wielu lat infiltrują środowisko niepodległościowe na Nowej Kaledonii. Azerbejdżan i Chiny popierają destabilizację Kaledonii, aby zlikwidować francuskie wpływy na Oceanie Spokojnym. Reforma konstytucyjna na rzecz większej demokracji poprzez przyznanie praw wyborczych Francuzom zamieszkałym na Nowej Kaledonii wywołała wrogie reakcje dyktatorskich rządów na świecie. Chińska Republika Ludowa wraz z Rosją chcą odsunąć Francję od wpływu na politykę światową. Zamieszki na Nowej Kaledonii dowodzą, że Republika Francuska nie jest w stanie stawić czoła krajom, które są nam wrogie. Czy podejmiemy ryzyko i niezbędne kroki, aby się bronić? Nowa Kaledonia jest krajem francuskim. Ci nowokaledońscy buntownicy i złoczyńcy manipulowani przez zagraniczne służby specjalne chcą, aby Francuzi mieli zakaz głosowania pod pretekstem różnic etnicznych. Nigdy nie będziemy tolerować rasizmu! Francuzi nie mogą być przedmiotem różnic, zarówno społecznych, religijnych czy etnicznych. Ta okropna segregacja byłaby zdradą naszych wiecznych wartości. Zwolennicy zniszczenia Francji podsycają bunt, usprawiedliwiają przemoc, zamieszki, zabijanie i podżegają do brutalnych i przestępczych działań. Ci zboczeńcy wzywają zagraniczne mocarstwa (Rosja, Chiny, Azerbejdżan), aby te pomogły im zrealizować ich zbrodnicze cele. Postawmy natychmiast przed sądem te podłe istoty i ukarzmy ich więzieniem. Zróbmy to w imię miłości, równości i braterstwa Francji. Zdrowy rozsądek nakazuje unieszkodliwić nowokaledońskich bandytów. Francja jest jedna i niepodzielna. Francja nie posiada kolonii. Na całym terytorium Francji istnieje tylko jeden naród. Prawo jest takie samo dla wszystkich Francuzów!
Słowa księcia Charlesa Emmanuela de Bourbon-Parma szeroko cytowane przez francuskie media dowodzą, że francuskie prawicowe bądź liberalne elity na przestrzeni dziesiątek lat nie wyzbyły się kolonialnego myślenia ubranego w pusty frazes: Liberte, Egalite, Fraternite (Wolność, Równość, Braterstwo). Taka postawa nie tylko przyczynia się do upadku pozycji Francji w świecie, ale także jest zagrożeniem dla Europy. Czytając słowa księcia Charlesa Emmanuela de Borbon-Parma nie można się dziwić, że pogardzane i traktowane z wyższością narody tzw. ,,Trzeciego Świata” całkowicie odrzucają ,,europejskie wartości” i wpadają w ramiona Rosji i Chińskiej Republiki Ludowej. Rdzenni mieszkańcy Nowej Kaledonii mają całkowite i niezbywalne prawo do niepodległości, a kolonialna zasada divide et impera (dziel i rządź) jest dziś tylko ponurą przeszłością.
