22 marca 2023 roku rozpoczął się dziewiąty miesiąc kalendarza muzułmańskiego — Ramadan i trwał będzie do 21 kwietnia. Ramadan to jedno z najważniejszych świąt dla wyznawców Islamu. Trwa on od dwudziestu dziewięciu do trzydziestu dni — w zależności od pozycji Księżyca.
Święty Koran mówi: „O wy, którzy wierzycie! Post jest wam przepisany, tak jak został przepisany tym, którzy byli przed wami, abyście strzegli się zła”. [Koran: Sura 2 – Al-Baqara (Krowa), werset 183]. Prorok Muhammad (AS) powiedział: „Kiedy zaczyna się miesiąc Ramadan, bramy niebios są otwarte, bramy piekła są zamknięte, a diabły są spętane łańcuchami”.
Każdego roku ponad 1,6 miliarda muzułmanów na całym świecie rozpoczyna post podczas Ramadanu. Post jest obowiązkowy dla wszystkich zdrowych, dorosłych muzułmanów. Od wschodu do zachodu słońca muszą oni powstrzymać się od jedzenia, picia (nawet wody), palenia, przeklinania, a nawet współżycia seksualnego.
Ponieważ muzułmański kalendarz podlega ścisłemu cyklowi księżycowemu, miesiąc Ramadan przypada co roku około jedenaście dni wcześniej. Zgodnie z wypowiedziami Proroka Muhammada (AS), miesiąc Ramadan rozpoczyna się dopiero po zobaczeniu i potwierdzeniu nowiu.
Ramadan jest jednym z dwunastu miesięcy muzułmańskiego kalendarza, który był również częścią kalendarza starożytnych, przedmuzułmańskich Arabów. Nazwa święta pochodzi od arabskiego słowa „ar-ramad”, które oznacza „upał”.
Celem postu w Ramadanie jest osiągnięcie przez wierzącego muzułmanina „taqla” – świadomości Allaha oraz nauczenie muzułmanów pokory, cierpliwości i zwiększenie duchowości. Święty Ramadan jest czasem szczególnej refleksji i pogłębionej modlitwy.
Muzułmanie praktykują duchową dyscyplinę, wyrażają wdzięczność za Boże przewodnictwo i proszą o przebaczenie grzechów. Prorok Muhammad (AS) powiedział: „Ktokolwiek pości w miesiącu Ramadan ze szczerej wiary i mając nadzieję na nagrodę od Allaha, wszystkie jego poprzednie grzechy zostaną przebaczone”.
Ramadan jest dla muzułmanów najbardziej świętym miesiącem w roku, ponieważ w Ramadanie Prorokowi Muhammadowi (AS) ukazał się anioł Gabriel (Jibril) i z woli Allaha Wszechmogącego przekazał mu Święty Koran i jego objawienia.
W Ramadanie oprócz postu pobożni muzułmanie zwiększają swoją pobożność poprzez dodatkowe modlitwy zwane tarawehh, czyli czytanie i recytację Świętego Koranu oraz dawanie jałmużny biedniejszym ludziom. Każdej nocy podczas Ramadanu czytana jest jedna, równa część Świętego Koranu – zwana Juz – tak, aby do końca miesiąca został wyrecytowany cały Koran. Nie jest to obowiązkowe, ale jest zdecydowanie zalecane dla wszystkich muzułmanów.
Duchowe korzyści płynące z praktykowania Islamu znacznie się mnożą podczas Ramadanu, a zwłaszcza podczas Laylat al-Qadr (zwanej „Nocą Przeznaczenia”). Laylat Al-Qadr jest obchodzona najczęściej w 27. noc Ramadanu. Wtedy to Prorok Muhammad otrzymał od Allaha objawienie Świętego Koranu. Koran mówi, że ta noc jest lepsza niż tysiąc miesięcy, a modlitwy ofiarowane podczas Laylat Al-Qadr zapewniają wielką duchową nagrodę.
Ramadan jest czasem, w którym zwiększa się żarliwość religijna. Ci muzułmanie, którzy na co dzień nie uczestniczą w modlitwach, pójdą do meczetu i będą się modlić. Ci, którzy nie przestrzegają regularnie modlitwy pięć razy dziennie, będą skrupulatnie przestrzegać postu. Wielu muzułmanów robi to, by wynagrodzić nieprzestrzeganie obowiązków religijnych.
Podczas Ramadanu muzułmanie wstają przed świtem, aby zjeść śniadanie zwane Sahur. Następnie odmawiają modlitwę poranną Fajr, a do wieczora odmawiają jeszcze cztery modlitwy. Po zachodzie Słońca niektórzy muzułmanie zjadają niewielką ilość daktyli i popijają je wodą, a następnie przystępują do wieczornej modlitwy Maghrib. Zgodnie z muzułmańską tradycją, Prorok Muhammad (AS) każdego dnia łamał post, jedząc trzy daktyle przed wieczorną modlitwą.
Późnym wieczorem następuje posiłek zwany Iftar. Nierzadko jest to mała uczta, podczas której muzułmańskie rodziny i przyjaciele spotykają się w meczecie lub w domach, spożywając dosyć obfity posiłek.
W większości krajów muzułmańskich podczas Ramadanu ludzie często śpią w ciągu dnia. Wydajność pracy wtedy spada, a konsumpcja żywności rośnie ze względu na obfite, późnowieczorne lub nocne kolacje.
W Polsce muzułmanie stanowią mniejszość i starają się dostosować do rzeczywistości. Są muzułmanie, którzy jawnie mówią, że poszczą i ich wydajność w pracy będzie wtedy słabsza. Inni biorą urlop, aby chociaż przez tydzień lub dwa pielęgnować post w domu. Jeszcze inni łączą post z normalną pracą, traktując to jako wielkie wyzwanie duchowe.
Po zakończeniu Ramadanu nadchodzi radosne święto Eid al-Fitr, które trwa trzy dni. Rozpoczyna go wspólna modlitwa o świcie. Podczas Eid Al-Fitr muzułmanie organizują wesołe, huczne obiady i kolacje, spotykają się z rodziną i przyjaciółmi, składają sobie życzenia i obdarowują się prezentami.
Święty Post Ramadan ma kilka wymiarów: wymiar związany z zachowaniem, wymiar religijny, wymiar społeczny i wymiar duchowy. Poszczenie w Ramadanie to uczenie się samokontroli. Muzułmanin wyzwala się ze zmysłowych pragnień i panuje nad emocjami i działaniami. Społeczne znaczenie postu polega także na tym, że poszczący doświadcza głodu, dzięki czemu rozwija swoją empatię wobec biedniejszych ludzi i czyni wszystko, aby pomóc potrzebującym.
Ramadan to miesiąc dawania. Ludzie są bardziej szczodrzy, serdeczni i gotowi pomagać bliźnim. W wymiarze duchowym Ramadan to akt posłuszeństwa wobec Allaha Wszechmogącego. Daje możliwość kontroli nad skłonnościami fizycznymi i wzmacnia zaś umysł oraz serce. Post w Ramadanie przekonuje muzułmanina, że ten jest tylko sługą Allaha Potężnego. Daje możliwość zrozumienia wszystkich atrybutów i imion Allaha – Pana Światów. Muzułmanin zdaje sobie sprawę, że jest tylko mieszkańcem Ziemi, która tak jak i Wszechświat została stworzona przez Allaha Pana Wszelkiego Stworzenia.
Post w Ramadanie to droga do pobożności i wolności od zła, refleksja nad samym sobą. Muzułmanin docenia wtedy szczególnie łaski Allaha Miłosiernego i wie, że celem życia jest miłość do Boga i służenie drugiemu człowiekowi.
Wyjaśnienie pojęć:
- Krowa – Druga Sura Koranu nazywa się Al-Baqarah (Al-Bakara) co z arabskiego tłumaczy się na polski jako „Krowa”.
- (AS) – Zwrot ten oznacza „Pokój z nim”. Muzułmanie, odnosząc się do Proroka Muhammada, Imama Ali i innych szyickich imamów, są obowiązani dodać zwrot (AS), jako wyraz szacunku.
Nad korektą czuwał: Łukasz Cieśliński
